ترانگزامیک اسید

ترانگزامیک اسید

 ترانگزامیک اسید (همون TA خودمون!) در اصل برای کنترل خونریزی استفاده میشه، چون مانع از تجزیه لخته‌های خون میشه. اما دانشمندان متوجه شدن که این ماده می‌تونه برای درمان لکه‌های تیره پوست، به خصوص ملاسما هم مفید باشه. ملاسما همون لکه‌های قهوه‌ای یا خاکستری-قهوه‌ای هستن که معمولاً روی صورت (گونه‌ها، پیشانی، بالای لب و چانه) ظاهر میشن و به “ماسک بارداری” هم معروفن، چون در دوران بارداری یا در اثر مصرف قرص‌های ضد بارداری شایع هستن.

خب، چطور ترانگزامیک اسید به درمان لک کمک می‌کنه؟

هنوز مکانیسم دقیقش کاملاً مشخص نیست، اما فرضیه‌هایی وجود داره:

1. مهار تولید ملانین: ملانین همون رنگدانه‌ای هست که باعث ایجاد رنگ در پوست، مو و چشم میشه. در افرادی که ملاسما دارن، تولید ملانین بیش از حد اتفاق میفته. ترانگزامیک اسید می‌تونه آنزیمی به نام تیروزیناز رو مهار کنه. این آنزیم در فرآیند ساخت ملانین نقش کلیدی داره. با مهار این آنزیم، تولید ملانین کاهش پیدا می‌کنه و در نتیجه لکه‌ها کمرنگ‌تر میشن.

2. کاهش التهاب: ملاسما اغلب با التهاب‌های خفیف در پوست همراهه. ترانگزامیک اسید خاصیت ضد التهابی هم داره و می‌تونه این التهاب‌ها رو کاهش بده، که خودش به بهبود ظاهر لکه‌ها کمک می‌کنه.

3. تأثیر بر عروق خونی: گاهی اوقات ملاسما با افزایش رگ‌های خونی در ناحیه لک مرتبط هست. ترانگزامیک اسید ممکنه با تأثیر بر این عروق، به بهبود لکه‌ها کمک کنه.

روش‌های استفاده برای لک:

ترانگزامیک اسید برای لک به چند روش استفاده میشه:

• موضعی (کرم‌ها و سرم‌ها): این رایج‌ترین روشه.  رو در غلظت‌های مشخص (معمولاً ۲ تا ۵ درصد) در کرم‌ها، سرم‌ها یا ژل‌ها فرموله می‌کنن. این محصولات رو مستقیم روی لکه‌ها اعمال می‌کنن. این روش معمولاً ایمن‌تره و عوارض سیستمیک کمتری داره.

• خوراکی (قرص): در موارد شدیدتر ملاسما که به درمان‌های موضعی پاسخ نمیدن، پزشک ممکنه رو به صورت قرص خوراکی تجویز کنه. این روش مؤثرتره، اما به دلیل خطر احتمالی لخته شدن خون، حتماً باید تحت نظر دقیق پزشک باشه و برای همه مناسب نیست.

• تزریق داخل ضایعه در برخی کلینیک‌های پوست،این ماذه رو مستقیماً به داخل ضایعه لک تزریق می‌کنن.

• میکرونیدلینگ: گاهی اوقات پس از انجام میکرونیدلینگ، سرم‌های حاوی ترانگزامیک اسید روی پوست اعمال میشن تا جذب بهتری داشته باشن.

نکات مهم برای استفاده از ترانگزامیک اسید برای لک:

• صبر و مداومت: درمان لکه‌های پوستی نیاز به صبر داره. نتایج معمولاً بعد از چند هفته یا چند ماه استفاده منظم ظاهر میشن.

• ضد آفتاب، دوست صمیمی شما: مهم‌ترین بخش هر درمان لک، استفاده منظم و سخاوتمندانه از ضد آفتاب با SPF بالا (حداقل ۳۰) هست. بدون ضد آفتاب، هر درمانی بی‌فایده خواهد بود و لکه‌ها برمی‌گردن.

• مشاوره با متخصص پوست: هرگز خودسرانه از ترانگزامیک اسید (به خصوص نوع خوراکی) برای لک استفاده نکنید. یک متخصص پوست می‌تونه تشخیص بده که آیا این درمان برای شما مناسبه یا نه، و بهترین روش و غلظت رو براتون تعیین کنه.

• پودر خام؟: اگر منظورتون از اینه که پودر خام این ماده رو دارید، لطفاً هرگز خودتون اون رو با چیزی ترکیب نکنید و روی پوستتون نزنید! فرمولاسیون‌های موضعی تخصصی نیاز به دقت در دوز، pH و مواد همراه دارن تا هم مؤثر باشن و هم ایمن. پودر خام ممکنه باعث تحریک یا آسیب پوستی بشه.